Powierzchnie obserwacyjne II rzędu
Wyznaczenie stałych powierzchni obserwacyjnych I rzędu
Stałe powierzchnie obserwacyjne II rzędu (SPO II rzędu) zostały utworzone w drugiej połowie lat 90. XX wieku na terenach w zarządzie Lasów Państwowych w gospodarczych drzewostanach sosnowych i świerkowych, w wieku 50-60 lat, oraz dębowych i bukowych w wieku 70-90 lat po 2 w 56 z 59 dzielnic przyrodniczo-leśnych Polski. W niektórych dzielnicach, ze względu na ich rozległy obszar założono 3 powierzchnie. Łącznie utworzono 148 SPO II rzędu (mapa), w drzewostanach sosnowych – 100, w świerczynach – 22, w dąbrowach 25 i w buczynach -11. W latach 2006-2019 na 15 SPO II rzędu, z przyczyn naturalnych (wiatr, gradacje szkodników owadzich), drzewostan został zniszczony i w efekcie usunięty. Dotyczy to 11 powierzchni ze świerkiem, 3 powierzchni z sosną oraz 1 powierzchni z dębem.
Stałą powierzchnię obserwacyjną II rzędu stanowi od 150 do 939 drzew (przeciętnie ok. 376 drzew) rosnących na powierzchni zbliżonej do kwadratu lub prostokąta o znanej długości boków i kątów czworoboku umożliwiającej określenie jej wielkości.
Badania realizowane na stałych powierzchniach obserwacyjnych II rzędu
Na powierzchniach tych wykonuje się corocznie ocenę stanu zdrowotnego 20 drzew (tak jak na SPO I rzędu) oraz prowadzi się cykliczne następujące badania: odżywienia mineralnego drzew (powtarzane co 4 lata), roślinności runa leśnego i odnowień naturalnych (co 5 lat), przyrostu drzewostanów (co 5 lat) oraz gleby (co 10 lat). Na powierzchniach pozbawionych drzewostanu nie wykonuje się obserwacji i pomiarów odnoszących się do drzewostanu, kontynuowane są natomiast badania runa leśnego i gleby.
